İdrar Kaçırma (Üriner Inkontinans) nedir?

Üriner inkontinans (idrar kaçırma), sosyal ve hijyenik sorunlara yol açan ve hastanın hayat kalitesini etkileyen, istemsiz idrar kaçırma olarak tanımlanmıştır. İdrar kaçırma bir hastalık değil, bir semptomdur ve çok çeşitli hastalıkların habercisi olabilir.

İdrar kaçırma kadın hastalarda ne sıklıktadır?

Yapılan çalışmalarda kadınlarda idrar kaçırma sıklığının 65 yaşa kadar yaş ile orantılı olarak arttığını göstermiştir. Ülkemizde idrar kaçırma sıklığı 15-70 yaş ve üzeri kadınlarda %20 ile %70 aralığında değişim göstermektedir. Üroloji polikliniğine başvuran hastaların yarısında idrar kaçırma mevcuttur ancak yapılan çalışmalar hastaların bunu dile getirmekten çekindiğini göstermektedir.

İdrar kaçıran hastaların uzman hekime başvurması gerekir mi?

İdrar kaçırma şikayeti, kişinin sosyal aktivitelerini olumsuz yönde etkiler, meslek hayatına dair aktivitelerde kısıtlanma yaratır, kişisel hijyen açısından sorun oluşturur ve tüm bunların sonucunda kişinin yaşam kalitesini düşürdüğü için mutlaka bir üroloji uzmanına başvurulması gerekmektedir.

İdrar kaçırmanın kesin bir tedavisi var mıdır?

İdrar kaçırma sanılanın aksine tedavi edilebilen bir hastalıktır. Yaşlanma idrar kaçırma riskini arttırır ama yaşlanmanın kaderi değildir. Ayrıntılı bir muayene sonrasında doğru bir tedavi ile bundan kurtulmak mümkündür.

İdrar Kaçırmaya Sebep Olabilen Faktörler Nelerdir?

• Gebelik ve doğum sürecine bağlı gelişen yaralanmalar
• Menopoz
• Östrojen eksikliği
• Obezite
• Kabızlık
• Karın içi organ sarkmaları
• Uzun süreli ağır egzersiz
• Diyabet
• Sigara
• Üriner enfeksiyon
• Nörolojik hastalıklar

İdrar Kaçırma Tipleri Nelerdir? Hastaların İdrar Kaçırma Semptomları Nasıl Sınıflandırılır?

Stres Tip idrar kaçırma: Genellikle menapoz sonrasında, idrar torbasına ve idrar kanalına destek olan pelvik bölge kaslarındaki zayıflama ve karın içi basınçtaki artış sonucunda görülür. Bu tipte özellikle öksürme, hapşırma, gülme, aniden ayağa kalkma ve ağır bir şey kaldırma sonrasında idrar kaçırma şikayeti görülmektedir. Boya göre kilonun fazla olması, doğum sayısı, menopoz ve sigara kullanımı risk faktörlerini oluşturmaktadır.

Sıkışmaya bağlı idrar kaçırma: Aniden tuvalete çıkma ihtiyacının gelişmesi sonrasında izlenir. Hastalarda, gelişen sıkışma hissini takiben istemsiz şekilde idrar kaçırma şeklinde görülür. Tuvalete gitme ihtiyacı hissedildiğinde tuvalete yetişemeden idrar kaçırma bu hasta grubu için tipiktir. Mesane kaslarının aşırı aktif ve duyarlı oluşu, idrar yolu enfeksiyonları, idrar yollarında taş gibi idrar torbası irritasyonu yapan maddelerin varlığı ve sindirim sistemi problemleri altta yatan nedenleri oluşturabilmektedir.

Taşma Tip idrar kaçırma (İdrar torbasının aşırı dolmasına bağlı idrar kaçırma): Mesanede aşırı miktarda idrar birikmesi sonrası özellikle geceleri sızıntı şeklinde gerçekleşen idrar kaçırma tipidir. Genellikle erkeklerde görülmekte olup başta gelen sebepleri arasında prostatın iyi huylu büyümesi gösterilebilir. Altta yatan kronik hastalıklar ve alınan bazı ilaçlara bağlı olarak da gelişebilir.

Total Tip idrar kaçırma: Gece ve gündüz sürekli idrar kaçırmak. Hastanın idrar tutma mekanizması tamamen bozulmuştur.

Karışık tipte idrar kaçırma: Stres inkontinans ve sıkışmaya bağlı inkontinans tiplerinin bir arada bulunduğu durumdur.

İdrar Kaçırmada Hasta Değerlendirmesi Nasıl Yapılır:

İdrar torbasının depolama ve boşaltım fonksiyonunu değerlendirme, hasta öyküsü, fizik muayene ve laboratuvar çalışmaları ile gerçekleştirilmekte ve klinik olarak gerekli olan durumlarda endoskopik ve radyolojik incelemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Hastanın şikayetlerinin ayrıntılı şekilde konuşulması ve değerlendirilmesi en önemli basamağı oluşturmaktadır. Genital bölgenin muayenesi elzemdir. Burdaki hormon eksiklerine bağlı kaç güçsüzlükleri ve karın içi organlarda sarkmalar tedaviye dirençli idrar kaçırmaya yol açabilir. Ürodinamik çalışmalar da objektif olarak alt üriner sistem fonksiyonunun değerlendirilebildiği tanıya gitmede hekimlere önemli belirtiler sunan bir testtir. Tedaviden önce idrar kaçırmanın derecesi hakkında bilgi sahibi olmak, medikal ve cerrahi tedavi sonrası değerlendirme açısından yararlı olacaktır.

İdrar Kaçırmada Tedavi Seçenekleri

Kadınlarda idrar kaçırma şikayetinin tipine göre günümüzde uygulaması kolay olan, etkin ve kalıcı çözüm sağlayan gerek medikal gerekse cerrahi olarak tedavi seçenekleri mevcuttur. Hastaların şikayetlerinin detaylı şekilde alınması, idrar kaçırma tipinin ve şiddetinin değerlendirilmesi sonrası uzman hekim tarafından uygun tedavi belirlenmektedir.

• Hayat tarzı değişiklikleri
• Davranışsal tedaviler
• Pelvik taban kas eğitimi
• İlaç tedavisi
• Vajinal konlar
• Elektriksel uyarılma
• Biyofeedback
• Manyetik uyarılma
• Pezerler
• Ürolojik cerrahi uygulamalar
• Mesane içi botox uygulaması
• Askı operasyonları
• Karın içi organ sarkmalarında cerrahi tedaviler